Η τρόικα, η συναίνεση και το πιστόλι στον κρόταφο

αναδημοσίευση από την εφημερίδα ΠΑΤΡΙΣ

Του Χρήστου Μελά

Η συναίνεση είναι γενικά καλό πράγμα. Υπονοεί την αμοιβαία συμφωνία αρχικά διαφωνούντων απέναντι σε ένα κοινό σκοπό. Εμφανώς, ο σκοπός δεν μπορεί παρά να σχετίζεται με την προσδοκία κοινής ωφέλειας. Είναι όμως έτσι; 

Μαθαίνουμε ότι πρόσφατα η τρόικα έθεσε ένα πρόσθετο –αδιανόητο για το πολιτικό μας σύστημα- όρο, τη συναίνεση όλων των πολιτικών δυνάμεων πριν από τη χορήγηση της επόμενης δόσης του ήδη συμφωνηθέντος δανείου. Το ζήτημα, πέρα του ότι αποδεικνύει με τον πιο εξόφθαλμο τρόπο την κατάργηση συνταγματικά κατοχυρωμένων δημοκρατικών λειτουργιών της πολιτικής, εγείρει και πλήθος άλλων ζητημάτων. 

Πρώτα από όλα, είναι μονομερής όρος που τίθεται εκβιαστικά και εκ των υστέρων, με το πιστόλι στον κρόταφο, στο πλαίσιο μίας ήδη υπογραφείσας συμφωνίας. Δεν χωρά αμφιβολία ότι ο όρος αυτός επιβάλλεται, ενόψει της επιβολής πρόσθετων, ακόμα πιο αιματηρών μέτρων. Σε πολιτικό επίπεδο, το μεγάλο ατόπημα που δημιουργείται είναι ότι ζητείται από τα κόμματα που διαφωνούν ξεκάθαρα με το μνημόνιο να συναινέσουν a priori στις νέες επιταγές της τρόικας. Πρακτικά όμως, το μνημόνιο απέτυχε. 

Απέτυχε παταγωδώς στον πρώτο χρόνο εφαρμογής του, από τους οικονομικούς στόχους που η ίδια η τρόικα έθεσε, δίχως να παρεκκλίνει στην εφαρμογή του. Η διεθνής εμπειρία δείχνει ότι στη συντριπτική πλειονότητα των περιπτώσεων όπου παρενέβη η τρόικα υπήρξε οικονομικός μαρασμός, ενώ οι χώρες δεν έλυσαν τα όποια προβλήματά τους. Μοναδικός στόχος του μνημονίου και των μέτρων είναι η επιστροφή του δανείου, και όχι η ανάκαμψη, η ανάπτυξη και η προοπτική της χώρας! Με τι εγγυήσεις λοιπόν ζητείται η συναίνεση; Κι έπειτα, να συναινέσει τελικώς ο πολίτης μέσω των πολιτικών εκπροσώπων του σε τι; Στην επιβολή μέτρων που καθημερινά διαπιστώνει ότι τον καταστρέφουν; Στο να χάσει τη δουλειά του; Στην επιδείνωση της ακρίβειας; Στην διάλυση του κοινωνικού κράτους; Αυτά βασανίζουν κάθε απλό πολίτη. Αυτά θα πρέπει να πάρουν σοβαρά υπόψη τους, διαφωνούντες και συμφωνούντες. Ας εγγυηθεί η τρόικα ότι δεν θα βρούμε άλλα δεινά μπροστά μας, ας πάρει το πιστόλι από τον κρόταφο, κι έπειτα μπορεί να συζητά για συναίνεση!

Η ανάγκη συναίνεσης και δεσμεύσεων όλων των πολιτικών δυνάμεων είναι αναγκαίο να επιτευχθεί, αλλά θα πρέπει να στοχεύσει πρωτίστως στη δημιουργία ενός σταθερού, δημοσιονομικού πλαισίου λειτουργίας με αναπτυξιακά χαρακτηριστικά και για μεγάλο βάθος χρόνου. 

Δεν είναι δυνατόν για παράδειγμα, με κάθε αλλαγή υπουργού Οικονομικών, ακόμα και του ιδίου κόμματος, να αλλάζει το φορολογικό πλαίσιο. Η αστάθεια και η διαρκής μεταβολή καίριων κρατικών λειτουργιών (αυτοί, οι συνήθεις κοντόφθαλμοι χειρισμοί που αβασάνιστα, όσο και μεγαλόσχημα αποκαλούνται «πολιτικές») δημιουργούν τεράστιες επισφάλειες και αποτρέπουν, αποτελώντας μαζί με τη γραφειοκρατία το σημαντικότερο αντικίνητρο για επενδύσεις και ανάπτυξη. 

Σήμερα, έχει γίνει κατανοητό περισσότερο από ποτέ, ότι μόνο με επενδύσεις ξένων κεφαλαίων και δημιουργία ισχυρών κινήτρων για ανάπτυξη, είναι δυνατόν να εισρεύσουν κεφάλαια στα κρατικά ταμεία, να αυξηθούν οι θέσεις απασχόλησης και να βγει σιγά-σιγά η χώρα από την περιδίνηση. 

Αν οι πολιτικές δυνάμεις έχουν όντως αίσθηση της ευθύνης τους, προς την κατεύθυνση αυτή θα πρέπει να συναινέσουν και να δεσμευτούν, παραμερίζοντας μικροκομματικές και άλλες σκοπιμότητες, που ούτως ή άλλως δεν πείθουν πλέον, παρά ελάχιστους φανατικούς οπαδούς τους.