Κυβερνητικά στελέχη εκτιμούν ότι η κίνηση αυτή της Τρίπολης δεν αλλάζει ουσιαστικά τα ήδη γνωστά δεδομένα για τη χώρα μας, ένα εκ των οποίων είναι ότι ο κόλπος της Σύρτης είναι «κλειστός» και αποτελεί σημείο εκκίνησης για τις γραμμές βάσης που αποτελούν το εναρκτήριο σημείο μέτρησης για τα χωρικά ύδατα, τις θαλάσσιες ζώνες και, βεβαίως, για την ΑΟΖ.
Ασκεί, βέβαια, μια έμμεση πίεση προς την Αθήνα, η οποία άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο επέκτασης των χωρικών υδάτων στα νότια της Κρήτης, μετά την απόφασή της να προχωρήσει στην επέκταση των χωρικών υδάτων σε 12 ναυτικά μίλια στη θαλάσσια περιοχή του Ιονίου και των Ιονίων Νήσων μέχρι το Ακρωτήριο Ταίναρο της Πελοποννήσου πριν από περίπου τρία χρόνια (προεδρικό διάταγμα τον Δεκέμβριο του 2020 και ψήφιση από τη Βουλή τον Ιανουάριο του 2021).
Νέα ένταση στην περιοχή
Έκτοτε, το ζήτημα παρέμεινε ανοιχτό από την κυβέρνηση, η οποία προφανώς ιεραρχεί ως πιο σημαντική την επαναφορά κλίματος ηρεμίας στις σχέσεις της Αθήνας με την Άγκυρα, η οποία δίνει διαφορετική ερμηνεία στο casus belli.
Αυτό που θα προκαλέσει, χωρίς αμφιβολία, είναι νέα ένταση στις σχέσεις Λιβύης και Αιγύπτου. Η τελευταία, μετά το παράνομο τουρκολιβυκό μνημόνιο του 2019, είχε αντιδράσει έντονα με ένα διάταγμα για τον καθορισμό των δυτικών ορίων της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης της.
Έντονη υπήρξε και η αντίδραση της Αθήνας στην κίνηση της Τουρκίας και της κυβέρνησης Εθνικής Συμφωνίας της Λιβύης να υπογράψουν μια ουσιαστικά παράνομη Συνθήκη για τα Θαλάσσια Όρια, προκειμένου να δημιουργήσουν μια Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη στη Μεσόγειο θάλασσα.
Κάτι που δυνάμει θα τους έδινε τη δυνατότητα να διεκδικήσουν δικαιώματα για τους πόρους των ωκεανών. Ακολούθησε η υπογραφή νέου μνημονίου του 2022 που προέβλεπε έρευνες για υδρογονάνθρακες.
Η κυβέρνηση της Τρίπολης αποφάσισε να κοινοποιήσει στον ΟΗΕ την απόφαση του υπουργικού συμβουλίου υπό τον πρωθυπουργό Αμπντούλ Χαμίντ Ντμπέιμπα αρχικά ότι διαθέτει ζώνη 12 ναυτικών μιλίων χωρικών υδάτων αλλά και να ανακηρύξει συνορεύουσα ζώνη (contiguous zone) για ακόμη 24 νμ προς βορράν, δικαίωμα το οποίο έχει με βάση τη σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας.
Το τελευταίο δεν παρέχει στο κράτος που την ανακηρύσσει κυριαρχικά δικαιώματα.
Δίνει, ωστόσο, στη Λιβύη δικαιώματα ελέγχου σε ζητήματα που αφορούν την εμπορική κίνηση, την ασφάλεια και τη μετανάστευση και ως εκ τούτου συνιστά ένα σημαντικό «όπλο» στα χέρια της.
Η απόφαση αυτή της λιβυκής κυβέρνησης εκλαμβάνεται ως απάντηση στο διάταγμα για τον καθορισμό των δυτικών ορίων της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης (ΑΟΖ) της Αιγύπτου. Μια κίνηση που έκανε ο Αιγύπτιος πρόεδρος Αλ Σίσι με στόχο να ακυρώσει παράπλευρα προβλήματα που δημιουργούσε το τουρκολιβυκό μνημόνιο του 2019 στα συμφέροντα της χώρας του.
Η αντίδραση της Αθήνας
Η Λιβύη και η Αίγυπτος βρίσκονται σε ένταση για την οριοθέτηση των θαλασσίων συνόρων τους και μετά την τελευταία κίνηση της Τρίπολης είναι βέβαιο ότι θα υπάρξει απάντηση από το Κάιρο, πιθανότατα με επιστολή της Αιγύπτου επίσης προς τον ΟΗΕ και συγκεκριμένα στη Διεύθυνση Ωκεανών και Δικαίου της Θάλασσας, όπου πλέον βρίσκεται αναρτημένη η λιβυκή απόφαση.
Υπενθυμίζεται ότι τον Νοέμβριο του 2022 η Αθήνα είχε αντιδράσει έντονα με επιστολή της προς τη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ και για το δεύτερο τουρκολιβυκό μνημόνιο, τονίζοντας ότι είναι άκυρο και δεν παράγει νομικά αποτελέσματα. Προειδοποιούσε μάλιστα ότι κάθε προσπάθεια υλοποίησης των δύο μνημονίων θα έχει σοβαρές συνέπειες για την περιφερειακή σταθερότητα στη Μεσόγειο και καλούσε τη Λιβύη και την Τουρκία να αποφύγουν κάθε ενέργεια που θα προσβάλλει τα ipso facto (εκ των πραγμάτων) και ab initio (εξαρχής) δικαιώματα στην υφαλοκρηπίδα της (σ.σ.: τη μη οριοθετημένη υφαλοκρηπίδα) και στα κυριαρχικά δικαιώματά της στην ΑΟΖ που έχει ανακηρύξει βάσει της συμφωνίας με την Αίγυπτο.
Στην επιστολή η Αθήνα αναλάμβανε τη δέσμευση για την ειρηνική επίλυση κάθε ζητήματος που αφορά οριοθετήσεις θαλάσσιων ζωνών με γειτονικές χώρες της Ανατολικής Μεσογείου «με ειρηνικά μέσα, καλή τη πίστει και σύμφωνα με το Δίκαιο της Θάλασσας».
Δεν υπάρχουν σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου