Νίκος Ξυλούρης: 32 χρόνια από το θάνατό του

Τριάντα δύο χρόνια έχουν περάσει από το πρωί της 8ης Φεβρουαρίου του 1980, όπου σίγησε για πάντα ο «Αρχάγγελος της Κρήτης». Ο Νίκος Ξυλούρης, χτυπημένος από τον καρκίνο πεθαίνει συγκλονίζοντας την Ελλάδα.Αν και η καριέρα του βρίσκεται στο απόγειό της, ο ίδιος υποφέρει από έντονους πόνους στο κεφάλι και στο θώρακα.

Ταξιδεύει στη Νέα Υόρκη και εισάγεται για εξετάσεις στο Memorial Hospital, όπου διαπιστώνεται ότι πάσχει από καρκίνο. Έπειτα από πολλαπλές εγχειρήσεις επιστρέφει στο σπίτι ενός φίλου του στο Πόρτο Ράφτη και προσπαθεί να νικήσει την επάρατο νόσο.Την Τετάρτη, 6 Φεβρουαρίου του 1980, μπαίνει στο Αντικαρκινικό Νοσοκομείο Πειραιώς για νέες εξετάσεις.

Την επόμενη μέρα, όμως, η κατάσταση της υγείας του επιδεινώνεται και το βράδυ της Πέμπτης πέφτει σε κώμα.

Τα πρώτα του βήματα

Ο «Αρχάγγελος της Κρήτης» γεννήθηκε στις 7 Ιουλίου του 1936 στα Ανώγια Ρεθύμνου. Σε ηλικία μόλις 5 χρονών οι Γερμανοί κατακτητές καίνε το χωριό του και εκείνος φεύγει πρόσφυγας στην κοιλάδα του Μυλοποτάμου.

Λίγο αργότερα πηγαίνει στο Ηράκλειο για να μάθει γράμματα αλλά η αγάπη του για τη μουσική αποδεικνύεται μεγαλύτερη. Έτσι, σε ηλικία μόλις 10 ετών, αποκτά την πρώτη του λύρα, σταματά το σχολείο στην Γ’ Δημοτικού και μετά από ενάμιση χρόνο μαθητείας δίπλα στον λυράρη Λεωνίδα Κλάδο, ξεκινά να βγάλει το ψωμί του παίζοντας σε γάμους, βαφτίσια και γιορτές, σ’ όλη την Κρήτη.

Ο πρώτος του δίσκος κυκλοφορεί τον Νοέμβριο του 1958 με τίτλο «Μια μαυροφόρα που περνά» και γνωρίζει επιτυχία.

Το 1966 ο Νίκος Ξυλούρης επιλέγεται από το κράτος για να συμμετέχει στον διαγωνισμό δημοτικής μουσικής στο Σαν Ρέμο της Ιταλίας, όπου και κερδίζει το πρώτο βραβείο.

Στην Αθήνα έρχεται τον Απρίλιο του 1969 και κάνει την πρώτη του εμφάνιση στο «Κονάκι» με το κοινό να τον αποθεώνει. Τότε ξεκινάει και η συνεργασία του με τον Γιάννη Μαρκόπουλο. Έρχεται νέος δίσκος, αναφορά στα «Ριζίτικα» της Κρήτης, μία ενότητα τραγουδιών όπου η παράδοση μπλέκεται με το παρόν.

Τα μεταπολιτευτικά χρόνια τραγουδά κάποια ακόμα τραγούδια του Χρήστου Λεοντή, του Σταύρου Ξαρχάκου και του Γιάννη Μαρκόπουλου. Παράλληλα, ηχογραφεί τα «Αντιπολεμικά» τραγούδια του Λίνου Κόκοτου και του Δημήτρη Χριστοδούλου και κάποια μελοποιημένα από τον Ηλία Ανδριόπουλο ποιήματα του Γιώργου Σεφέρη. Επανέρχεται όμως και στα παραδοσιακά τραγούδια της Κρήτης, ενώ λέει και κάποια λαϊκά τραγούδια του Στέλιου Βαμβακάρη.